nội dung bài viết:

Tại sao Y học cổ truyền Việt Nam giỏi chữa đau lưng và thoát vị đĩa đệm?

 

Đau lưng, thoát vị đĩa đệm là bệnh xương khớp phổ biến ở người Việt, không chỉ ảnh hưởng sức khỏe mà còn làm giảm chất lượng sống. Điều đặc biệt, Y học cổ truyền Việt Nam từ ngàn đời đã nổi tiếng về khả năng điều trị căn bệnh này – đến mức ngay cả người Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc… khi trải nghiệm cũng phải thừa nhận “người Việt chữa xương khớp rất mát tay”.

1. Khí hậu, thói quen gây đau lưng và “mảnh đất của bệnh xương khớp”

Việt Nam nằm trong vùng khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều, trong y học cổ truyền gọi là “thấp nhiệt”.

• Thấp khí làm nặng nề gân xương, khí huyết trì trệ.
• Nhiệt khí nung nấu khớp, gây viêm, sưng, đau.
• Người Việt xưa lao động cực nhọc: cày cấy, gánh vác, dầm mưa, lội ruộng → tổn thương gân cốt.
• Người Việt nay: ngồi văn phòng lâu, ít vận động, sai tư thế, ít tiếp xúc ánh nắng → bệnh càng nhiều.

Điểm đáng chú ý: bệnh đang trẻ hóa, nhiều người 25–35 tuổi đã mắc đau lưng, thoát vị đĩa đệm.

2. Kinh nghiệm ngàn đời và sự tiếp thu tinh hoa

Người Việt có hơn 4.000 năm lịch sử, để lại kho tàng y học cổ truyền phong phú. Trong điều trị đau lưng, thoát vị đĩa đệm, người Việt vừa tiếp thu tinh hoa Trung Hoa (như bài Độc hoạt Tang ký sinh thang), vừa phát huy thế mạnh dược liệu bản địa.

Một số vị thuốc thường gặp:

• Tang ký sinh, Cẩu tích, Ngưu tất, Hy thiêm → bổ gân cốt, mạnh xương khớp.
• Dây đau xương (chủ dược đặc trưng của Việt Nam).
• Các cây bản địa khác: rễ lá lốt, rễ bưởi bung, rễ gối hạc, dây chìa vôi…

Người Việt không chỉ có thuốc uống trong, mà còn dùng cao dán-thuốc đắp– rượu xoa bóp- xông tắm- kết hợp châm cứu,- bấm huyệt – tạo thành hệ thống điều trị toàn diện.

3. Dây đau xương – bí quyết chữa đau lưng của người Việt

Dây đau xương – nghe tên đã gắn liền công dụng. Người Trung Quốc gọi:

• Khoan cân đằng: thư giãn gân cơ.
• Tục cốt đằng: nối gân cốt, liền xương.

Điều đặc biệt: dây đau xương mọc nhiều ở Việt Nam, trong khi Trung Quốc hiếm, nên người Việt có lợi thế vượt trội trong việc nghiên cứu và sử dụng.

Nghiên cứu hiện đại

• Hoạt chất: Alkaloid, flavonoid, saponin, glycosid tim…
• Tác dụng: chống viêm, giảm đau, giãn cơ, hạ sốt.
• Ức chế men gây viêm COX-2, TNF-α → cơ chế giống thuốc giảm đau Tây y nhưng an toàn hơn.

Vì vậy, dây đau xương luôn được coi là “chủ dược” trong các bài thuốc Nam trị đau lưng.

4. Một câu chuyện thực tế chữa đau lưng

Có lần, một bệnh nhân người Trung Quốc bị đau lưng dữ dội khi lao động tại Việt Nam. Tôi chỉ dùng châm cứu (châm kim và cứu ngải), không tiêm chích. Bất ngờ, chỉ sau một ngày, anh khỏi hẳn cơn đau.

Anh ngạc nhiên thốt lên: “Người Việt Nam chữa xương khớp giỏi hơn người Trung Quốc.”
Tôi cười: “Không phải giỏi hơn, mà vì bệnh này quá nhiều, chúng tôi chữa mãi thành quen tay.”

5. Một bài thuốc Nam tiêu biểu

Bài thuốc uống trị đau lưng, nhức mỏi:

• Rễ bưởi bung: 12 g
• Rễ lá lốt: 12 g
• Rễ gối hạc: 12 g
• Dây đau xương: 16 g
• Cỏ xước, ngưu tất: 12 g

Cách dùng: Sắc với 1 lít nước, còn 300 ml, chia 2–3 lần uống trong ngày. Uống liên tục 7–10 ngày giúp giảm đau, mạnh gân cốt, lưu thông khí huyết.

6. Kết luận

Y học cổ truyền Việt Nam giỏi điều trị đau lưng, thoát vị đĩa đệm bởi vì:

• Bệnh phổ biến do khí hậu, lao động, lối sống.
• Kinh nghiệm ngàn năm và kho tàng bài thuốc phong phú.
• Lợi thế dược liệu bản địa, đặc biệt là dây đau xương.
• Nghiên cứu hiện đại chứng minh hiệu quả chống viêm, giảm đau.
• Phương pháp điều trị toàn diện: thuốc uống – đắp – xông – châm cứu – bấm huyệt.

Chính vì vậy, từ ngàn đời, người Việt đã trở thành “bậc thầy” trong điều trị đau lưng và thoát vị đĩa đệm – một niềm tự hào của y học dân tộc.

Lương Y : Phạm Ngọc